قالب‌گیری فشاری
قالب‌گیری فشاری روش دیگری در ساخت قالب لاستیک است. فرآیند قالب‌گیری فشاری بصورت دریافت ترکیبی از لاستیک یا مواد خام ترکیب شده، و ساخت پیش‌فرم اولیه محصول نهایی است. پیشفرمها مقداری مواد مازاد برای قرار گرفتن در حفره ایجاد می‌کنند تا از پر شدن حفره اطمینان حاصل شود. پس از قرار‌گرفتن، حفره بسته می‌شود، پیش‌فرم تحت فشار و حرارت قرار می‌گیرد، و حفره را پر می‌کند. وقتی حفره پر‌شد، مواد اضافی پیش‌فرم درون شیارهای سرریز می‌ریزند. در ادامه این مرحله، با از قالب درآوردن لاستیک، که معمولا با دست انجام می‌شود، محصول لاستیکی قالب‌گیری شده را به جا می‌ماند.
قالب‌گیری فشاری معمولا برای ترکیبات با درجه سختی متوسط با حجم تولید کم، یا کارهایی با مواد خاص و گران قیمت، انتخاب می‌شود. این فرآیند به حداقل رساندن میزان سرریز، یا ضایعات تولید شده در طی فرآیند قالب‌گیری لاستیک کمک می‌کند.
در تهیه محصولات لاستیکی با قالب گیری فشاری، ممکن است پیشفرمها به سختی وارد طرح‌های پیچیده‌تر قالب شوند. علاوه بر این، فرآیند قالب‌گیری فشاری، به تنهایی نیاز جریان مواد در ترکیبات لاستیکی سخت‌تر را پاسخگو نیست.
مزایای قالب‌گیری فشاری:
- ابزار‌الات مقرون به صرفه
- حداکثر تعداد حفره
- فر ایند اقتصادی به‌صرفه برای دقت متوسط
قالب‌گیری فشاری در شرایط زیر، راه حلی مقرون به صرفه است:
- ابزاری که در حال حاضر موجود هستند.
- ابعاد قطعه بسیار بزرگ است و نیاز به زمان تولید زیادی دارد.
دامنه کاربردهای قالب‌گیری فشاری، از تسمه‌های رانندگی گرد تا دریچه‌های ترمز با قطر بیش از ۱۰ اینچ است. همچنین گروه صنعتی تمکو رابر قادر به ارا‌ئه محصولات لاستیکی قالبی مختلف دیگری از طریق قالب‌گیری فشاری است.
پلیسه زدایی
جداکردن لبه‌های اضافی یا پلیسه‌ها از یک محصول لاستیکی قالبی، با روشهای مختلفی ممکن می‌شود. روش پلیسه زدایی بسته به جنس مواد، اندازه قطعه، استقامت و تعداد، شامل موارد زیر است:
- پارگی دستی
- پردازش برودتی
- غلتاندن
- سنگ زنی دقیق
قالب لاستیک
قالب لاستیک به سه روش قالب گیری تزریق، انتقالی و فشاری انجام می گردد که در مقاله زیر هر یک از این روش ها به صورت کامل شرح داده شده است.
قالب گیری تزریق لاستیک
ساخت قالب لاستیک به روش تزریق لاستیک، در اواسط دهه ۶۰ میلادی و بر پایه‌ی نوعی قالب گیری پلاستیک آغاز شد. قالب‌گیری تزریق لاستیک، با حرارت دادن لاستیک و ایجاد فشار قابل توجه بر هر اینچ مربع سطح حفره در قالب‌گیری، فرآیندهای پلاستیکی را با موفقیت دگرگون می‌کند. این با فرآیند تزریق پلاستیک، که طی آن مواد تحت فشار کمتری سرد می‌شوند، فرق دارد. بخاطر نوآوری‌های مختلف، در بسیاری موارد قالب‌گیری تزریقی به یکی از کارآمدترین روشهای تولید محصولات لاستیکی تبدیل شده است.
فرآیند تزریق و انتقال تزریق در قالب لاستیک، با آماده‌سازی مواد باکیفیت آغاز می‌شود برای شروع مواد به شکل فله‌ای مخلوط می‌شوند،و بعد بلافاصله به نوارهای به هم پیوسته با ۱.۲۵ اینچ پهنا و ۳۷۵ اینچ طول، تبدیل می‌شوند. این نوارها سپس درون یک مارپیچ گردان ریخته می‌شوند که بشکه‌ای با مقدار مناسب از پیش تعیین شده مواد لاستیکی را پر می‌کند.
مزایای روش قالب گیری تزریقی:
- حذف کامل پیش فرم‌ها در قالب لاستیک
- نیاز و تولید پیش فرم، مرحله‌ای پر زحمت است که می‌تواند با توجه به گوناگونی شکل و وزن پیش‌فرم، بر محصول نهایی تاثیر بگذارد.
- حذف اپراتور تهیه پیش‌فرم:
- از آنجا که پیشفرمها حذف شده‌اند، نیاز به اپراتور برای گذاشتن پیشفرمها در حفره (قالب‌گیری فشاری) یا دیگ (قالب‌گیری انتقالی) نیز از بین می‌رود.
- مارپیچ تزریق، مواد را قبل از ریختن درون محفظه‌ها، گرم می‌کند.
- این فرآیند، ویسکوزیته مواد را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود که راحت‌تر به سمت محفظه‌ها جریان یابند.
- با پرشدن سریعتر محفظه‌ها بخاطر ویسکوزیته کمتر، این پیش‌گرمایش باعث کاهش زمان مراقبت می‌شود
- کاهش مدت‌زمان چرخه
- ابزار بدون پلیسه
- فر ایند اقتصادی به‌صرفه برای کار روی حجم بالای قطعات با دقت متوسط تا زیاد
- توانایی تولید قطعات با تزریق دومرحله ای
- حداقل اتلاف مواد
قالب‌گیری انتقالی
همانند قالب‌گیری فشاری، قالب‌گیری انتقالی هم نیاز به تهیه پیش‌فرم از مواد اولیه دارد. با این وجود، گذاشتن این پیشفرمها درون دیگ قرارگرفته در بین صفحه بالایی و پیستون، متفاوت است. وقتی پیشفرمها داخل دیگ قرار می‌گیرند، قالب بسته می‌شود و مواد توسط پیستون فشرده می‌شوند و از طریق آبریز به محفظه پایینی منتقل می‌شود.
بعضی مزیت‌های قالب‌گیری انتقالی بر قالب‌گیری فشاری در ساخت قالب لاستیک می‌تواند از این قبیل باشد:
- تعداد حفره زیاد: در بسیاری موارد، محصولات لاستیک قالبی نیاز به پیش‌فرم‌های ساده‌تر و کمتری دارند. یک پیش‌فرم می‌تواند صدها حفره را پر کند.
- ابزار‌الات مقرون به صرفه
- کنترل دقیق‌تر بر ابعاد: قالب با ریختن مواد اضافی به بیرون خط تقسیم حفره‌ها، باز نمی‌ماند؛ همه مواد اضافی پیستون را از دیگ، باز نگه می‌دارند
- فرایند اقتصادی به‌صرفه برای کار روی حجم بالای قطعات
- مزیت قطعات لاستیکی قالبی رنگی: پش‌فرم‌ها می‌توانند بوسیله دست از مواد خام بریده شوند، بنابراین احتمال آلودگی ناشی از آماده سازی ماشینی قالب‌گیری فشاری یا مارپیچ تزریق و بشکه تزریق قالبی، کاهش می‌یابد.
- توانایی تولید قطعات با تزریق دومرحله ای
اصلی‌ترین نقطه ضعف روش قالب گیری انتقالی در ساخت قالب لاستیک، افزایش ضایعات یا پلیسه اضافی است. این را می‌توان پس از انجام انتقال، در پد پلیسه یا لاستیک به جا مانده در دیگ مشاهده کرد. گاهی آن‌را بازیافت می‌کنند و گاهی دور می‌ریزند.